Miko (巫女: Vu nữ) có nghĩa là “ Nữ pháp sư, bà đồng, nhà tiên tri” người luôn truyền đạt những lời sấm truyền, đóng vai trò quan trọng trong các nghi lễ và hoạt động của một đền Shinto. Ở Nhật tồn tại nhiều tín ngưỡng, phong tục tập quán có nguồn gốc và tôn giáo khác nhau. Shinto (神道) hay Thần đạo - đạo gốc của Nhật Bản là tôn giáo quan trọng nhất của Nhật Bản, tích hợp sự tín ngưỡng và nghi lễ thờ cũng các vị thần. Đền thờ Thần đạo gọi là Thần xã (神社 jinja) phía trước đền thờ có cổng Torii(鳥居) bằng gỗ, thường được sơn màu đỏ, đây cũng là biểu tượng của Thần đạo mà cả thế giới biết đến.

Truyền thống Miko có từ thời cổ đại của Nhật Bản,vào thời ấy, phụ  nữ rơi vào trạng thái nhập tràng rồi truyền đi lời tiên tri hoặc những lời nói như vị thần và được gọi là Miko. Vai trò của Miko gồm biểu diễn những điệu múa mang tính nghi lễ gọi là Miko-mai và hỗ trợ pháp sư trong buổi lễ, đặc biệt là lễ cưới. Khi nhảy múa Miko có dùng đạo cụ là chiếc chuông vàng gắn nhiều sợi dây màu vừa nhảy vừa lắc chuông và một thanh kiếm phục vụ cho điệu nhảy.

    Hiện nay Miko nghĩa là “Người giữ đền” phục vụ tại thần xã, có trách nhiệm cai quản trông nom đền, họ thường là con gái của pháp sư quản lý ngôi đền. Ngày nay phần lớn Miko được thuê làm bán thời gian hoặc là người tình nguyện.Nữ hoàng Miko chính là nữ hoàng Himiko là một pháp sư thực hành cai trị đầu tiên của Nhật Bản từ năm 189 đến 248. Nữ hoàng Himiko được mô tả trong biên niên sử Trung Quốc từ thời là người cai trị của 100 bộ lạc.

   Đồng phục của Miko bao gồm hakama, một chiếc mũ nhọn màu vàng có dây sợi màu đỏ được biết đến như là Eboshi, một áo kimono và tabi. Thỉnh thoảng Miko mặc một Haori trắng mỏng gọi là “ Chihaya”. Hakama thường có màu đỏ, nhưng các màu khác cũng không hiếm. Áo kimono có cánh tay dài, rộng và luôn là màu trắng, trắng là biểu tượng của sự tinh khiết. Một dải lụa trắng hoặc đỏ thường được cột trên tóc Miko.

  Truyền thuyết Miko phải là Trinh nữ tuy nhiên đã có những ngoại lệ trong lịch sử khi một người nào đó có tính cách mạnh mẽ, có thể đúng khi một phụ nữ đang làm Miko lấy chồng, cô ta phải từ bỏ nhiệm bụ tại đền để theo chồng và gia đình mới. Quy luật này hiện nay gần như đã được bãi bỏ, mặc dù đa số vẫn rời khỏi đền hoặc huấn luyện cho chức thầy tu sau khi cưới. Trừ những người quản lí các đền thờ lớn còn lại đều đang làm các công việc khác nhau, học có thể là giáo viên, nhân viên công chức hay doanh nhân. Họ kết hôn lập gia đình và làm nhà tại những nơi gần đền thờ Thần. Trừ khi làm lễ ra thì họ cũng mặc như người bình thường. Trước khi các lễ hội hay buổi lễ được bắt đầu, các thần chủ sẽ tự giam mình lạ để chuẩn bị tinh thần cho nghi lễ. Họ tắm rửa sạch sẽ, mặc quần áo sạch, tránh ăn thịt chỉ ăn một số đồ nhất định để giữ cho tâm hồn thanh thản.

   Các nghi lễ chính thức trong thần đạo được thực hiện bởi các thần chủ- những người đã học các cách thức, nghi lễ cổ từ xa xưa vì chỉ có những người này mới có thể “liên lạc” với thần linh. Mọi nghi lễ cơ bản đều gồm 4 yếu tố: thanh tẩy, dâng lễ, cầu khấn và hội. Lễ thanh tẩy, hay còn gọi là Harai(祓い) nhằm loại bỏ tạp chất, bụi bẩn, quỉ dữ, linh hồn đeo bám và ý nghĩ xấu xa. Hành động rửa tay và miệng chỉ là hình thức tẩy rửa đơn giản, giành cho các cá nhân. Nếu là các thần chủ họ sẽ vung các cây gậy Haraegushi lên và vẩy nước muối hoặc hạt muối- thứ được cho là sức mạnh của sự thanh tẩy ( thường thấy trong sumo). Một nghi lễ thanh tẩy điển hình khác là yutate, hay là ngâm mình trong nước nóng. Họ sẽ tiến hành đun 2 nồi nước lớn. Một vị thần chủ sẽ lấy một cây gậy phép được làm từ một cành cây sasaki có gắn các mẩu giấy ở đầu (tượng trưng cho thần) gọi là haraegushi – trông như cây phất trần. Sau đó vẩy nó trên đầu các vị thần chủ khác, các vu nữ và các quan khách đến thăm đền. Vị thần chủ sau đó bắt đầu đọc các bài khấn norito và các vu nữ nhảy các điệu múa cổ (Miko-mai). Sau đó, một vu nữ sẽ rắc muối xung quanh 2 nồi nước để thanh tẩy chúng rồi lấy một ít gạo và sake cho vào trong nồi. Tiếp theo cô lấy một cái bát và gáo gỗ, múc “rượu thần” (của ngôi đền) đổ vào nồi. Sau đó múc nước ra một bát, đưa cho Thần chủ để ổng đem vào bàn thờ thần bên trong ngôi đền. Với số nước còn lại trong nồi, vu nữ sẽ nhúng một nhành tre nhiều lá (gọi là Tamagushi) vào nồi rồi vẩy chúng vào mọi người, đồng thời đọc một vài lời khấn đặc biệt. Sau đó, nước trong 2 nồi sẽ được truyền đi cho mọi người cùng uống, vừa để thanh tẩy, vừa để kết nối họ với thần. Tiếp theo là dâng lễ, hay còn gọi là shinsen (神饌) là các món quà được làm/ mua dâng tặng các thần, ít nhất 1 lần 1 ngày. Người ta tin rằng nếu như thủ tục tặng quà cho thần hằng ngày bị bỏ qua, các thần sẽ không vui là sẽ ngừng phù hộ cũng như bảo vệ người dân. Tại gia đình hoặc các đền miếu nhỏ, đồ vật được dâng tặng thường là các đồng xu, tiền lẻ, hoa hoặc thức ăn gói nhỏ như kẹo hay bánh gạo. Ở các đền thờ lớn hơn, các mòn quà dâng lên các thần thường tùy theo quy định của mỗi ngôi đền, và được tiến hành sau khi các thần chủ làm xong nghi lễ tẩy rửa. Thức ăn và đồ uống, chủ yếu làm từ gạo và rượu sake là những đồ vật phổ dụng nhất, tuy nhiên các món ăn khác như rau, cá hay nước lọc cũng được chấp nhận. Ngoài ra còn có các tấm vải, lụa, tiền, trang sức hay một sản phẩm, sản vật nào đó. Các điệu nhảy, sumo hay kịch cũng được coi là các món quà mua vui cho thần.
( Bài viết sử dụng một số nguồn thông tin, tư liệu trên gg )